Speaking IELTS chính là kỹ năng mà khiến nhiều học sinh Việt Nam cảm thấy lo lắng nhất khi thi thử IELTS bởi sự khác nhau trong cách phát âm của tiếng Anh và tiếng Việt. Vậy làm thế nào để speaking không còn là kỹ năng kéo điểm của bạn xuống nữa? Hãy cùng khám phá các bí quyết để nâng band speaking nhé!

• KHÓA HỌC IELTS CẤP TỐC 2 TUẦN – URGENT IELTS COURSE
• Khóa học IELTS theo từng band điểm cam kết đầu ra 6.5+

Trước hết, hãy tập làm quen với việc nghe, nói và sử dụng tiếng Anh.

Mình có thói quen nghĩ ra các câu bằng tiếng Việt trước, rồi dịch sang tiếng Anh trước khi thực sự nói ra câu. Tuy nhiên đây chính là một sai lầm lớn của mình, bởi càng quen sử dụng tiếng Anh thì khi nói sẽ càng trôi chảy hơn. Vì vậy, lời khuyên đầu tiên của mình chính là hãy làm quen với việc sử dụng tiếng Anh trong cuộc sống đời thường.

1. Bắt đầu bằng việc đơn giản như gọi tên các sự vật xung quanh bằng tiếng Anh

• Việc này có thể nhàm chán đối với các bạn, bởi ai cũng biết cái bàn là “table”, bàn học thì là “desk” còn quyển sách là “book” đúng không? Tuy nhiên đó có thể là do bạn chỉ đang gọi tên các sự vật mình biết mà tránh các sự vật mình có thể chưa biết tên đó. 
• Giả sử bạn đang ngồi trong phòng thi IELTS và giám khảo hỏi về sở thích của bạn, một câu hỏi thường gặp trong phần speaking, và bạn muốn trả lời rằng mình thích phim ảnh và thích tìm hiểu về cách các góc quay được triển khai trong các cảnh phim. Đây có thể là một câu trả lời ăn điểm bởi bạn vừa đào sâu được vào lý do, lại vừa đưa ra được các thuật ngữ liên quan đến câu trả lời của mình. Tuy nhiên, khi ngồi trước mặt ban giám khảo, áp lực và sự lo lắng có thể khiến cho bạn tạm thời quên mất “góc quay” tiếng Anh là gì (tiện thể thì, góc quay là camera angle đó).
• Ví dụ này có thể cho bạn thấy sự hiệu quả của phương pháp tưởng như đơn giản này. Việc gọi tên các sự vật không chỉ làm bạn quen với việc sử dụng tiếng Anh, mà còn giúp bạn học được thêm những từ vựng liên quan đến cuộc sống xung quanh mà biết đâu bạn sử dụng được trong bài thi IELTS của mình. Có thể sẽ có một ngày bạn bắt gặp một bài writing về cấu tạo của ô tô và cảm thấy thật may mắn vì mình suốt ngày gặp cái “muffler” – ống bô trên đường đấy!

2. Kèm theo việc gọi tên các sự vật, hãy tập miêu tả hoặc nhận xét về chúng bằng tiếng Anh

• Bạn có thể bắt đầu bằng những mẫu câu đơn giản như “The … is …”. Đừng thấy những mẫu câu đơn giản mà coi thường, bởi bạn sẽ cần phải chú ý đến cách chia động từ và chia thì, những lỗi mà nhiều bạn mắc phải khi nói. Ví dụ khi miêu tả về thời tiết, bạn có thể nói rằng “The weather is cloudy, I think it might rain later.” hoặc “It was a beautiful starry night sky.”
• Đan xen vào đó, bạn cũng có thể thử sử dụng các câu có cấu trúc phức tạp và phải chia từ hay sắp xếp các ý hợp lý. Đây cũng chính là một bài luyện tập hằng ngày để các bạn làm quen với các mẫu câu và các cách dùng ngữ pháp đấy. Biết đâu bạn có thể nhớ cách dùng câu điều kiện loại 2 vì luôn luôn nghĩ “If it was not for COVID-19, I could travel to Danang right now.” thì sao?
• Một lỗi thường gặp trong phần thi IELTS chính là sử dụng một cấu trúc câu quá nhiều lần, đặc biệt là luôn bắt đầu câu bằng “I”. Tuy nhiên bạn có thể khắc phục lỗi này của bản thân nếu có bằng cách tập suy nghĩ bằng nhiều mẫu câu khác nhau hằng ngày đấy!

3. Dùng tiếng Anh ngay cả khi suy nghĩ

• Khi học tiếng Anh, việc suy nghĩ bằng một ngôn ngữ khác rồi mới dịch sang tiếng Anh có thể gây rất nhiều bất lợi cho bạn. Bạn có thể nghĩ ra một câu trả lời rất ăn điểm trong tiếng Việt nhưng lại không biết dịch nó sang tiếng Anh thế nào sao cho thuận tai, hoặc tốn rất nhiều thời gian để dịch trong khi tất cả những gì giám khảo đang nghe thấy là tiếng ậm ừ hoặc tệ hơn là sự im lặng. Vì vậy, hãy tập suy nghĩ bằng tiếng Anh ngay cả trong cuộc sống thường ngày nhé!

Bên cạnh các tips trên, các bạn cũng có thể làm quen với tiếng Anh bằng các cách đơn giản như thay đổi ngôn ngữ điện thoại và các ứng dụng thường dùng thành tiếng Anh để tiếp xúc với tiếng Anh thường xuyên, hay nghe các bài hát và xem phim bằng tiếng Anh để quen với cách phát âm của người bản xứ.

Practice makes perfect – càng luyện tập nhiều kỹ năng sẽ càng được nâng cao!

Kỹ năng nói của mình không được tốt nên mình rất ngại nói chuyện bằng tiếng Anh với mọi người. Tuy nhiên, giống như giáo viên tiếng của mình thường nói “khi học ngôn ngữ, không được nói là một bất lợi rất lớn”, càng luyện nói nhiều kỹ năng nói sẽ càng thành thạo hơn.

1. Tập nói với các trợ lý ảo

• Đối với nhiều bạn ngại nói giống như mình, các công cụ trợ lý ảo như Siri hay Google Assistant có thể thực sự trợ thành những “trợ lý” đắc lực cho công cuộc luyện nói tiếng Anh. Trước hết, các trợ lý ảo không phải người thật và cũng sẽ không đánh giá chúng ta (đương nhiên trừ khi chúng ta trêu các trợ lý của mình), vì vậy mình có thể thoải mái trò chuyện với các công cụ này. Nhưng điều khiến mình tâm đắc ở các công cụ trợ lý ảo chính là khả năng nghe tiếng Anh “chuẩn”. Nếu bạn phát âm sai, các trợ lý sẽ lập tức dịch thành các từ khác hẳn với ý bạn hay tệ hơn, “Sorry, I don’t understand”. Vì vậy mình sẽ phải luyện nói tiếng Anh cho thật chuẩn để giao tiếp được với các công cụ trợ lý ảo.
• Vậy luyện tập nói tiếng Anh bằng trợ lý ảo như thế nào? Hãy sử dụng lệnh nói mọi lúc mọi nơi. Khi muốn chuyển nhạc trong lúc rửa bát mà tay đang ướt, hãy nói “Hey Siri, play …”. Mỗi buổi sáng khi thức dậy bạn có thể nói “Good morning, Google” để lắng nghe các tin tức và dự báo thời tiết buổi sáng (đương nhiên là bằng tiếng Anh rồi). Khi rảnh rỗi, bạn còn có thể tán dóc và để trợ lý ảo kể chuyện cười cho mình nghe nữa đó!

2. Nói chuyện cùng bạn bè

• Đương nhiên các trợ lý ảo không thể chỉ ra lỗi sai và đề xuất cách luyện nói phù hợp cho mỗi người, nhưng bạn bè của chúng ta thì có thể! Bạn có thể đề xuất các buổi luyện nói tiếng Anh với bạn của mình, hay thậm chí chỉ nói chuyện bằng tiếng Anh nếu cả hai bạn cùng sắp phải thi IELTS chẳng hạn. Bạn bè của bạn có thể chỉ ra những lỗi sai mà bạn không nhận ra khi đang quá tập trung nói chuyện đó!

3. Tham gia các cộng đồng luyện nói tiếng Anh

• Các quán cà phê nói tiếng Anh và các “English Zone” hiện nay đang trở nên dần phổ biến. Bạn có thể dành thời gian rảnh tham gia các buổi luyện nói tiếng Anh hoặc đến các quán cà phê nói tiếng Anh để cùng mọi người nói chuyện, và biết đâu bạn còn có thể tìm được một “cạ tiếng Anh” đê cùng giúp đỡ nhau trong quá trình luyện thi IELTS nữa.

4. Nói chuyện với người nước ngoài

• Đây là phương pháp “xưa như Trái Đất” nhưng vẫn luôn chứng minh được sự hiệu quả của nó. Tuy nhiên, đến bắt chuyện với người nước ngoài ở các địa điểm du lịch có thể sẽ gây phiền toái cho họ, vì vậy một phương pháp đang được nhiều người áp dụng chính là trao đổi ngôn ngữ. Trong các cộng đồng người nước ngoài tại Việt Nam như Hanoi Massive Community có rất nhiều người nước ngoài tìm người dạy hoặc luyện nói tiếng Việt, bạn có thể liên hệ và đề xuất luyện nói tiếng Việt với họ, với điều kiện họ cũng luyện nói tiếng Anh với mình!

5. Luyện nói ở các trung tâm

• Dù hiện nay chúng ta đã có rất nhiều nguồn để nâng cao khả năng nói, tuy nhiên những người không trực tiếp giảng dạy IELTS speaking thì không thể hiểu về nó bằng các trung tâm đào tạo và các giáo viên IELTS được. Học ở trung tâm có thể giúp chúng ta nắm bắt được các dạng đề, các chủ đề Speaking IELTS cũng như phương pháp làm đề hiệu quả. Các trung tâm IELTS cũng có thể cung cấp cho chúng ta những tài liệu học hữu ích. Tuy rằng số tiền bỏ ra cho một khóa học IELTS tại trung tâm không phải là thấp, nhưng nó sẽ hoàn toàn xứng đáng nếu như chúng ta nhận được kết quả như ý.

Thi nói có chiến lược

Các yếu tố về tâm lý cũng như điều kiện khách quan có thể khiến bạn thể hiện dưới sức mình trong phần thi speaking. Vì vậy hãy giảm bớt sự lo âu của bản thân nhất có thể bằng cách vạch ra những chiến lược trong phòng thi.

1. Thi thử để nắm được năng lực của bản thân

Việc thi thử đã không còn quá xa lạ đối với những người học IELTS hiện nay. Bạn có thể tìm đề thi thử IELTS trên các trang web như mini-ielts.com hay ieltsonlinetests.com và nhờ những người quen đánh giá khả năng nói của mình. Tuy nhiên, để đánh giá chính xác được khả năng của bản thân, tham gia các kỳ thi thử của các trung tâm tiếng Anh cũng là một giải pháp hữu ích. Hiện nay Hệ thống Anh ngữ Quốc tế ICE  đang có chương trình thi thử miễn phí IELTS tại nhà vào tối thứ tư và thứ năm hàng tuần. Trong tình hình dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp và các kỳ thi thử vẫn đang bị hoãn, thi tại nhà cũng không phải là một lựa chọn tồi đúng không nào

2. Liệt kê ý, đừng viết cả câu

• Speaking part 2 là một nỗi lo đối với rất nhiều thí sinh bởi phần thi này thể hiện rõ nhất khả năng nói tiếng Anh của bạn: có trôi chảy hay không, có phát triển được ý hay không, có hay bị sai ngữ pháp và lặp câu hay không, từ vựng có nhiều không,… Vì sự căng thẳng trong phòng thi, rất nhiều bạn thường cuống lên và không biết nên nói những ý gì khi gặp phải những chủ đề mới và lắt léo.
• Lời khuyên của mình dành cho phần thi này chính là: trong 1 phút suy nghĩ, đừng cố gắng viết cả câu mình nghĩ ra, hãy dành thời gian lập ý và liệt kê các từ vựng mà bạn có thể sử dụng trong bài nói. Việc lập dàn ý sẽ giúp bạn nắm rõ được mình cần phải nói những gì, tránh việc thiếu ý khiến bạn ậm ừ quá nhiều hoặc bài nói kết thúc quá sớm. Đối với các bạn thường xuyên bị lặp từ hay thiếu từ trong lúc nói, danh sách từ vựng liên quan đến chủ đề chính là công cụ giúp bạn nâng điểm lexical resources, đồng thời nó cũng là một nguồn động lực giúp bạn phát triển ý nhằm “lèo lái” được đến từ vựng mà mình muốn dùng.

3. Nói rõ ràng và đủ ý

• Rất nhiều bạn cho rằng nói luyến từ mới nghe giống âm chuẩn tiếng Anh, hay nói nhanh thì mới hết được ý. Tuy nhiên nói luyến, nói nhanh mà giám khảo nghe không rõ thì cũng không có lợi cho bạn. Vì vậy, trong phòng thi IELTS bạn hãy nói rõ ràng, đủ ý và để ý đến phát âm của bản thân, ít ra bạn cũng sẽ khó có khả năng mất điểm fluency and coherence và pronunciation hơn đó!
• Tuy vậy, nói rõ ràng chứ không phải nói chậm. Việc nói quá chậm cũng sẽ làm bạn bị mất điểm trong mắt giám khảo đó!

4. Sử dụng “văn mẫu”

• IELTS speaking có vô vàn đề thi mà thí sinh không thể nào ngờ đến hết được. Vì vậy khi gặp một đề thi mới trong phòng thi, “vạn bất đắc dĩ” chúng ta có thể liên hệ với các bài mà mình đã chuẩn bị trước để nói. Đây chính là cách học thường được các trung tâm luyện thi IELTS áp dụng.

Ví dụ đối với đề “miêu tả một lần đi máy bay”, bạn có thể liên hệ với đề “sở thích của bản thân”, “miêu tả người” và “miêu tả một cảnh đẹp” vào bài thi của mình: đó là lần đầu mình đi máy bay, cảnh sân bay rất đẹp và mình đã chụp rất nhiều ảnh vì chụp cảnh đẹp chính là sở thích của mình, mình ngồi cạnh một người như thế này, khung cảnh bên dưới máy bay hùng vĩ như thế kia… Dù bài thi nói có thể không xuôi tai lắm, nhưng còn hơn không nói được gì đúng không nào?

Luyện speaking IELTS là một quá trình dài và gian khổ, nhưng thành quả mà nó mang lại là vô cùng xứng đáng. Vì vậy hãy kiên trì luyện tập sử dụng tiếng Anh mỗi ngày, chú ý đến những lỗi mà bản thân hay mắc phải và xây dựng một chiến lược thi IELTS cho mình nhé. Hệ thống Anh ngữ Quốc tế ICE chúc bạn có thể đạt được thành tích IELTS mà bản thân mong muốn!